Metoda stacji zadaniowych sposobem na matematykę 

Matematyka to królowa nauk. Jak przekonać do tego uczniów? Jak zachęcić do poznania matematyki oraz, co najważniejsze, jak sprawić, aby współczesny uczeń zrozumiał jej tajniki ? Oto wyzwanie dla wielu nauczycieli.

Praca nauczyciela matematyki w szkole podstawowej to nieustanne poszukiwanie nowych sposobów na skuteczne nauczanie oraz aktywizowanie uczniów tak, aby nie tylko czerpali radość z nauki przedmiotu, ale także byli w stanie przejąć kontrolę nad całym procesem. Jednym ze sposobów jest metoda stacji zadaniowych, która opiera się na odpowiedniej organizacji stanowisk w przestrzeni klasy lub szkoły (również np. na boisku szkolnym). Uczniowie rozwiązują zadania z danego tematu, wędrując w ustalonej kolejności między stanowiskami aż do wykonania wszystkich zadań. Metoda ta pozwala dzieciom uczyć się w sposób, w jaki robią to najlepiej, samodzielnie lub współpracując z innymi, we własnym tempie albo ustalonym czasie, a w razie potrzeby, korzystając z pomocy nauczyciela, który nadzoruje cały proces[1].

W poszukiwaniu inspiracji

Metodę stacji zadaniowych wprowadziłam na lekcjach matematyki, odpowiadając na potrzeby uczniów po czasie pandemii i długim okresie zajęć zdalnych. W ten sposób urozmaiciłam podopiecznym powrót do szkolnej rzeczywistości, a jednocześnie był to dobry moment na utrwalenie ich wiedzy oraz zachęcenie do współpracy z rówieśnikami. Początkowo sięgnęłam po pomysły dostępne na stronach dla nauczycieli: https://mateduakcja.wordpress.com/, https://indywidualni.pl/edustrefa, https://krolowamatma.pl/, i wykorzystywałam je na zajęciach powtórzeniowych przed sprawdzianami. Lekcje te spotkały się z niebywałym entuzjazmem uczniów.

Później zaczęłam opracowywać własne propozycje. Zdarzało się, że wychodziłam z uczniami na korytarz, boisko szkolne, by tam rozstawić stanowiska. Zajęcia prowadzone poza salą lekcyjną są dla dzieci atrakcją, nie kojarzą się z nudą i zachęcają do większego zaangażowania. Zainspirowana pozytywną reakcją w kolejnym roku szkolnym opracowałam własny program pt. Mat-Stacje dotyczący wprowadzenia tej metody do nauki matematyki w klasach piątych. 

Metoda ta pozwala dzieciom uczyć się w sposób, w jaki robią to najlepiej, samodzielnie lub współpracując z innymi, we własnym tempie albo ustalonym czasie, a w razie potrzeby, korzystając z pomocy nauczyciela, który nadzoruje cały proces.

Uwaga! Kolejna stacja!

Przygoda ze stacjami zadaniowymi w ramach autorskiego projektu Mat-Stacje rozpoczęła się od wycieczki pociągiem! Uczniowie mieli okazję poznać tradycyjne „stacje”, zasady podróży oraz odpowiednio się do niej przygotować. Dla niektórych osób był to pierwszy w życiu przejazd koleją. Kolejne etapy Mat-Stacji odbywały się już w szkole na lekcjach powtórzeniowych z matematyki.

Zastosowanie opisywanej metody zainspirowało mnie również do organizacji konkursu dla klas piątych i szóstych na stworzenie propozycji własnych matematycznych stacji zadaniowych. Istotne było, by dzieci pracowały samodzielnie, bez pomocy rodziców. Na kilku dodatkowych zajęciach uczniowie w dwuosobowych grupach własnoręcznie tworzyli stanowiska – najpierw dokładnie opracowywali treść zadań i wymyślali schemat przechodzenia od stacji do stacji, by później zająć się oprawą plastyczną. Dzięki temu w projekcie mogły wziąć udział wszystkie chętne osoby – niezależnie od posiadanych umiejętności matematycznych. Pod koniec roku szkolnego, już po wystawieniu ocen, każda grupa zaprezentowała efekty prac pozostałej części klasy. Uczestnicy projektu  mieli także okazję „prowadzić” lekcje i wejść w rolę nauczyciela – sprawdzali zadania, dawali wskazówki i pomagali kolegom z klasy. Myślę, że dla wielu osób było to bardzo cenne doświadczenie.

Metoda ta pozwala dzieciom uczyć się w sposób, w jaki robią to najlepiej, samodzielnie lub współpracując z innymi, we własnym tempie albo ustalonym czasie, a w razie potrzeby, korzystając z pomocy nauczyciela, który nadzoruje cały proces.

Stacja = wiedza + radość Stosowanie metody stacji zadaniowych na niektórych lekcjach wpisuje się w zadania współczesnej szkoły, w której uczniowie czerpią radość z nauki przedmiotu (w tym przypadku matematyki), rozwijają umiejętności komunikacyjne, współpracują ze sobą, integrują się, a ponadto zdobywają wiedzę z niewielką pomocą nauczyciela-obserwatora-przewodnika. Moim celem było i jest inspirowanie uczniów, by efektywnie spędzali czas na lekcjach. Przeprowadziłam również szkolenie dla rady pedagogicznej, mówiąc o korzyściach stosowania tej metody na różnych zajęciach. Podsumowując, chciałabym zachęcić wszystkich nauczycieli do korzystania z elementów metody stacji zadaniowych, która może być sposobem nie tylko na naukę matematyki, ale również wszystkich innych przedmiotów.

mgr Maria Sobolewska nauczycielka matematyki w Szkole Podstawowej im. Augusta Cieszkowskiego w Kicinie

[1] Aydogmus, M., & Senturk, C. (2019). The effects of learning stations technique on academic achievement: A meta-analytic study. Research in Pedagogy, 9(1), 1-15.; Ocak, G. (2010). The effect of learning stations on the level of academic success and retention of elementary school students. The New Educational Review, 21(2), 146-157.