Wstępniak

Szanowni Państwo!

zapraszam do lektury ostatniego numeru naszego czasopisma „Uczyć lepiej”. Po długich rozważaniach i dyskusjach prowadzonych w Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli doszliśmy do przekonania, że obecna formuła wyczerpała swoje możliwości. Skupiamy się teraz na opracowywaniu nowych pomysłów i koncepcji, bazując na obserwacjach rynku medialnego oraz Waszych potrzeb jako nauczycielek i nauczycieli, szczególnie w obszarze wsparcia metodycznego i poszerzania tematów edukacyjnych w formie elektronicznej. Zachęcamy do dzielenia się z nami sugestiami, propozycjami oraz oczekiwaniami. Bardzo chcemy, aby nasza praca i proponowane materiały dydaktyczne odpowiadały na zapotrzebowanie szkół i pracujących tam nauczycielek i nauczycieli.

Z fizyką doświadczaMY

Wraz z rozwojem technologii wzrasta zapotrzebowanie na inżynierów, którzy potrafią projektować i analizować. Fizyka uczy logicznego myślenia, analizowania niestandardowych zagadnień oraz twórczego podejścia do problemów.

Ta „straszna” fizyka!

Cały świat nauk ścisłych opiera się głównie na fizyce, a matematyka stanowi narzędzie pomocnicze. Z tego względu ważne staje się przekazanie wiedzy z zakresu fizyki w sposób zrozumiały i wzbudzający zainteresowanie u młodego człowieka. Fizyka od zawsze budzi strach wśród młodzieży i wydaje się być jednym z trudniejszych przedmiotów. Analizując podstawę programową oraz podręczniki dedykowane nauczaniu w szkole średniej, znajdujemy ogromną ilość materiału naukowego, która zniechęca uczniów.

Właściwa poprzeczka

We współczesnej szkole każda klasa jest na swój sposób ciekawa, nie pozwala nauczycielowi na rutynę, wymaga poszukiwania dróg dotarcia do grupy, a także do każdego ucznia z osobna. Wyzwanie jest tym większe, jeśli w klasie mamy uczniów o zróżnicowanym potencjale.

Od teorii

Nie tylko zdolności i odmienne tempo pracy różnicują uczniów. Czynników indywiduum jest znacznie więcej, np.: doświadczenia, motywacja, zainteresowania, środowisko pozaszkolne. Jak więc prowadzić lekcje, aby dotrzeć do każdego ucznia? Jednym ze sposobów pracy z klasą może być opracowywanie zadań w oparciu o  taksonomię Blooma. Dla przypomnienia zamieszczam model, prezentujący sześć poziomów w sferze kognitywnej.

Dzieci ukraińskie w polskim przedszkolu – badanie opinii i empatia

Głównym celem badania było poznanie, z jakimi trudności mierzyli się nauczyciele w związku z przyjęciem dzieci ukraińskich do przedszkoli oraz jak funkcjonowały dzieci ukraińskie w polskich przedszkolach w roku szkolnym 2021/2022.

Ostanie lata stawiały przed nauczycielami wiele nowych wyzwań i zadań. W 2020 r. pandemia COVID-19 doprowadziła do zamknięcia placówek edukacyjnych na długi czas, a nauczyciele stanęli przed wyzwaniem związanym z e-learningiem. Od 2022 r. w związku z trwającą wojną w Ukrainie do polskich przedszkoli i szkół trafiły dzieci z różnym bagażem przeżyć i doświadczeń, a my - nauczyciele zastanawialiśmy się, m.in.: jak zbudować poczucie bezpieczeństwa u dzieci, w jaki sposób pomóc im w procesie adaptacji, jak komunikować się z nimi i ich rodzicami? Z tych pytań zrodził się pomysł, aby przeprowadzić badanie w formie ankiety online, uzyskane odpowiedzi  przynajmniej częściowo dawałoby pogląd na tę złożoną sytuację.

Filozofia na wyciągnięcie ręki

Wymaganiem edukacji XXI w. jest poszukiwanie takich metod i form pracy, które wszechstronnie rozwiną młodych ludzi, w tym ich najważniejsze kompetencje: krytycznego i kreatywnego myślenia, kooperacji, komunikacji, co pozwoli im na sprawnie funkcjonowanie w nowoczesnym demokratycznym społeczeństwie. 

Filozofia dla dzieci?

Tę (ciągłą) lukę wypełnia program profesora Lipmana Filozofia dla dzieci - który dotarł już do wielu krajów, także do Polski za sprawą Fundacji Edukacja dla Demokracji. Propagatorką lipmanowskich idei jest także pani profesor Aldona Pobojewska, która zmodyfikowała kilka jej elementów, zachowując jednak trzon tej metody. Przede wszystkim zrezygnowała z wykorzystywania specjalnie opracowywanych na tę okazję tekstów literackich (bajek/ powiastek filozoficznych) jako obowiązkowego materiału na zajęcia, zastępując go przykładami z życia, pocztówkami, obrazami, krótkimi wyimkami z lektur, itp., co wiąże się przekonaniem naukowczyni, że "tekst usamodzielnia się i izoluje dzieci od świata. Prowadzi do sytuacji, w której czytelnicy nie postrzegają poruszanych w nich kwestii jako problemów doświadczanej przez nich rzeczywistości, lecz wydumany kłopot autora danego autora". (Pobojewska Aldona, Edukacja do samodzielności, Warsztaty z dociekań filozoficznych. Teoria i metodyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019, str. 116.)

Aktywne wchodzenie na rynek pracy

Jak dobrze przygotować ucznia do wejścia na wymagający rynek pracy? Oto pytanie, które zadaję sobie jako nauczyciel przedmiotów zawodowych. Od dawna wiadomo, że sama wiedza nie wystarczy, potrzebna jest współpraca uczniów, firm i szkół.

Zanim podjąłem pracę  nauczyciela przedmiotów zawodowych, miałem okazję pracować jako magazynier, zaopatrzeniowiec oraz logistyk w korporacji i firmie prywatnej na terenie Wielkopolski. Wchodząc na rynek pracy w 2007 roku, świeżo po szkole, nie wiedziałem, co mnie czeka. Okazuje się, że poza obowiązkami związanymi ściśle z pełnioną funkcją, zajmowałem się wieloma innymi zagadnieniami pozornie niezwiązanymi z moją pracą. Na każdym ze stanowisk należało się wykazać swoistą elastycznością w wykonywanych zadaniach – managementem w ograniczonym zakresie.

Podstawowe założenia Ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich

Ustawa ma charakter pomocowy, wychowawczy, terapeutyczny, a nie karny, represyjny, restrykcyjny, co pozwala na odpowiednie zorientowanie pracy różnych instytucji.

1 września 2022 r. weszła w życie Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U. 2022 poz. 1700). W związku z tym moc utraciła Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U. 1982 nr 35 poz. 228). Aktualnie obowiązująca ustawa opiera się na poprzedniej – uchylonej. Wprowadza szereg potrzebnych, przydatnych rozwiązań. Zawiera uporządkowane w sposób kompleksowy przepisy procesowe oraz materialne i wykonawcze.

Odważ się na relacje

Edukacja jest jak podróż. Podczas wędrówki kierujemy się intuicją i podążamy za drogowskazami. Poszukując właściwej ścieżki wychowawczej, wybrałyśmy Porozumienie bez Przemocy i Pozytywną Dyscyplinę.

Motywacja

Te właśnie narzędzia stały się pomocne po powrocie z pandemii, kiedy relacje wymagały odbudowy. Odpowiedzią na potrzeby uczniów i nasze stała się innowacja Odważ się na relacje. Porozumienie bez Przemocy i Pozytywna Dyscyplina jako metody wspierające proces wychowawczy.

Zaprojektuj sobie szkołę! O projekcie: School building for better everyday school life [1]

O tym, jak wiele zmian można wprowadzić za rozsądne pieniądze w budynkach szkół partnerskich, uczyła się polska młodzież, współpracując ze swoimi fińskimi, czeskimi, portugalskimi i włoskimi kolegami. 

Dotowany z funduszy unijnych projekt School building for better everyday school life powstał z potrzeby zrozumienia, w jaki sposób budynki szkół europejskich o różnej architekturze wpływają na dobre samopoczucie uczniów, jakość ich uczenia się oraz co w tych budynkach można przy niewielkich nakładach finansowych unowocześnić, aby wyniki edukacyjne i samopoczucie uczniów były lepsze.

Trenuj się

W ciągu roku szkolnego niejednokrotnie stawiamy sobie oraz naszym wychowankom i podopiecznym nowe cele i wyzwania. Dlatego warto zwrócić uwagę na cykl książek do treningu wybranych kompetencji.

Trening super koncentracji dla dzieci (Paulina Mechło i Magdalena Karpińska), Trening super kreatywności dla dzieci (Paulina Mechło i Olga Geppert) oraz Trening ciszy dla dzieci (Paulina Mechło i Magdalena Karpińska) – są to pozycje, które niewątpliwie mogą zainspirować nas do pracy, a dzieciom przynieść oprócz rozwoju - sporo dobrej zabawy.

Uczyć lepiej nr 3 2022/2023

Wstępniak

Szanowni Państwo!

Bzy już przekwitły, kasztanowce jeszcze w pełnym kwitnieniu, wiosna w przyrodzie, a w szkołach intensywna praca i podsumowania. Kończą się egzaminy, uczniowie planują swoją przyszłość edukacyjną, a nauczyciele zmierzają do kończących ten rok refleksji. Jaki on był? Wszyscy zadajemy sobie to pytanie. Nie inaczej jest w Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu. Jesteśmy w fazie przygotowań nowej oferty edukacyjnej. Pracę tę zaczynamy zawsze od autorefleksji.

dziewczyna

Przerwa do myślenia

Zdarza się, że zapominamy informacje, które dopiero co przyswoiliśmy. Wiąże się to między innymi z tym, że wiedza najpierw przechowywana jest w pamięci długoterminowej w formie dynamicznej, dopiero później zostaje utrwalona.

Zacznijmy od… przerwy

Efektywność uczenia się zależy od wielu czynników.  Warto w codziennej praktyce stosować kilka prostych zasad, aby proces ten następował sprawniej.  Na pewno służy temu chociażby dzielenie dużych partii materiału na mniejsze części i robienie przerw. I nie chodzi bynajmniej o przerwy wynikające z zakończenia lekcji po 45 minutach, ale już w jej trakcie.