Troska, wiedza i empatia, czyli przepis na zdrowie psychiczne

Justyna Suchecka, autorka książki Nie powiem ci, że wszystko będzie dobrze, w oparciu o własne doświadczenia oraz obserwacje innych osób podejmuje ważną dyskusję na temat kryzysu zdrowia psychicznego.

 

Troska o psyche

Wspólną osią wszystkich rozmów, które dały fundament do powstania książki Justyny Sucheckiej, dziennikarki edukacyjnej i - jak czytamy na okładce - „przyjaciółki młodzieży i sojuszniczki nauczycieli”, jest zdrowie psychiczne człowieka. W kolejnych rozdziałach czytelnik poznaje historie osób dotkniętych kryzysami oraz czyta o sposobach radzenia sobie z nimi. Są też rozmowy z ludźmi, którzy trudności nie doświadczają między innymi dlatego, że korzystali ze wsparcia specjalistów czy też z codziennej pomocy bliskich osób, dbając tym samym o własny dobrostan. W końcu są też opowieści tych, którzy pomocy udzielają.

Justyna Suchecka dotarła do specjalistów oraz nie-profesjonalistów. Rozmawiała z ludźmi w różnym wieku, z różnych branż, z różnymi zainteresowaniami i w końcu z różnymi doświadczeniami. Wśród bohaterów książki spotkamy m.in.: Tomasza Bilickiego – nauczyciela wiedzy o społeczeństwie i terapeutę oraz interwenta kryzysowego; Angelikę Friedrich – autorkę projektu Nastoletni Azyl; Lucynę Kicińską – pedagożkę; Karolinę Jonderko – nagradzaną fotografkę; Filipa Bednarka – piłkarza klubu piłkarskiego Lech Poznań; czy młodzież z Klubu Świadomej Młodzieży.

Rozmówców jest jednak zdecydowanie więcej, nie sposób ich wszystkich wymienić. Ta różnorodność osób, które podzieliły się własną historią i towarzysząca im odwaga do opowiadania o osobistych trudnych doświadczeniach, skłania do refleksji. Pokazuje, że temat troski o zdrowie psychiczne dotyczy każdego z nas i nie należy przechodzić obok niego obojętnie.

 

Każdy może wspierać

W książce Sucheckiej czytamy: „na szczęście wsparcie psychologiczne przestaje być tematem tabu” i coraz więcej osób wie, że „psycholog przydaje się też, kiedy chcemy się rozwijać i poznać lepiej siebie”. Bo „mózg to po prostu jedno z narzędzi, które powinniśmy rozwijać”. Coraz więcej znanych osób, zwłaszcza sportowców, mówi o profilaktyce zdrowia psychicznego. Wskazują na to, że w codziennym życiu warto się dobrze odżywiać, wysypiać, podejmować aktywności fizyczne oraz… dbać o głowę. Co to znaczy? Między innymi to, żeby nie otaczać się negatywnymi myślami, ponieważ zdominują one nasz nastrój oraz zachowanie. Jak mówi piłkarz - Filip Bednarek: „największe sukcesy osiągają nie tylko osoby o najmocniejszych charakterach, ale też te, które potrafią się cieszyć nawet z małych rzeczy”.  

Pomoc wzajemna
– świadczona przez bliskich, rówieśników – jest ważnym elementem profilaktyki zdrowia psychicznego,
często stanowi również
punkt wyjścia
do skorzystania
z pomocy profesjonalnej.

W książce wybrzmiewa również idea konieczności nauki „pierwszej pomocy psychologicznej” – analogicznie do pierwszej pomocy przedmedycznej. To ważne, żebyśmy umieli zatroszczyć się nie tylko o siebie, ale także o ludzi, którzy są wokół nas. Jak mówi Tomasz Bilicki, chodzi o pomoc emocjonalną i wsparcie drugiego człowieka, które możemy przecież otrzymywać nie tylko od specjalistów. Potrafi to zaoferować każdy z nas, jeśli tylko zna podstawowe zasady pomagania (które czytelnik również znajdzie z książce Nie powiem ci…). Pomoc wzajemna – świadczona przez bliskich, rówieśników – jest ważnym elementem profilaktyki zdrowia psychicznego, często stanowi również punkt wyjścia do skorzystania z pomocy profesjonalnej.

 

 

Lektura obowiązkowa

Książka Justyny Sucheckiej kierowana jest do czytelników nastoletnich oraz dorosłych, którzy poszerzają swoją wiedzę oraz świadomość w temacie zdrowia psychicznego. Oprócz historii wielu osób znajdziemy w niej bowiem mnóstwo cennych informacji dotyczących zaburzeń i chorób psychicznych: ADHD, depresji, schizofrenii, zaburzeń odżywiania itd. Podejmowany jest też ważny temat tożsamości płciowej i orientacji seksualnej. W książce wskazane są zasady postępowania wobec osób z różnymi trudnościami, a także wymienione ważne instytucje, stowarzyszenia, centra pomocy – wraz z numerami telefonu do placówek.

Książka jest swoistym wołaniem o to, by zatroszczyć się nie tylko o wykształcenie młodych ludzi, ale również o ich dobrostan psychiczny. Jak czytamy: „152 godziny rocznie na język polski, 38 godzin na zajęcia z wychowawcą, 76 na lekcje religii. A ile na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży? Zgadza się, okrągłe zero”. Może czas to zmienić? Proponuję zacząć od książki Justyny Sucheckiej Nie powiem ci, że wszystko będzie dobrze – lektury obowiązkowej oraz przesłania płynącego ze słów Dominika Kuca: „nie możesz nikomu obiecać, że wszystko będzie dobrze, ale możesz wspierać, by rzeczywiście tak było”.

 

 

dr Patrycja Wesołowska
starszy wykładowca w Zakładzie Podstaw Wychowania i Opieki, Wydział Studiów Edukacyjnych UAM w Poznaniu;
pedagog w Zespole Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych nr 1 w Poznaniu