Jak motywować i angażować uczniów?
Amerykański dydaktyk Doug Lemov w książce Teach Like a Champion przedstawia pomysły, które mogą być przydatne w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, jak skutecznie angażować uczniów do pracy.
Żyjemy w dynamicznie zmieniającym się świecie, a młodzież szybko dostosowuje się do zachodzących zmian. Przemianie ulegają też potrzeby edukacyjne uczniów. Nauczyciele mają tego świadomość, dlatego poszukują nowych rozwiązań i wskazówek. Ciekawe inspiracje dydaktyczne można znaleźć w książce Teach Like a Champion, której autor przedstawia szereg technik, którym nauczyciele powinni przyjrzeć się z bliska.
 |
Wzajemne uczenie się Lemov podkreśla, że nauczyciele nie tylko powinni stawiać podopiecznym wysokie wymagania, ale i urozmaicać metody przekazywania i objaśniania wiedzy. Gdy uczeń ma trudności z odpowiedzią, Lemov zaleca technikę opartą na uczeniu się wzajemnym, polegającą na wyjaśnieniu zagadnienia przez innych uczniów. Taka forma pracy bywa skuteczniejsza, niż gdy wskazówek udziela nauczyciel. Ważne, by ta sytuacja nie powodowała u słabszego ucznia poczucia dyskomfortu.
Organizacja lekcji Kolejnym czynnikiem, który ma pozytywny wpływ na zaangażowanie uczniów, jest właściwa organizacja lekcji. Według Lemova warto na początku zajęć wprowadzić element zaskoczenia. W tym celu można opowiedzieć anegdotę, zadać zagadkę lub posłużyć się ilustracją wprowadzającą. Nauczyciel powinien krótko wyjaśnić cel i tak zaplanować zajęcia, by możliwe stało się jego osiągnięcie. Trudniejsze zadania powinny być podzielone na etapy. Dobrym pomysłem jest też, aby każdy z tych etapów nazwać w sposób zapadający w pamięć. Przy podsumowaniu nauczyciel ocenia, w jakim stopniu uczniowie opanowali nowe treści. Jednym ze sposobów sprawdzenia poziomu zrozumienia jest „zabawa w ignoranta”. Nauczyciel udaje, że nie zna odpowiedzi na postawione pytania i prosi uczniów o wyjaśnienie. |
Aktywizowanie ucznia
Równie ważny jest aktywny udział uczniów w lekcji, dlatego Lemov zaleca, aby nauczyciel stawiał uczniom pytania otwarte i próbował angażować w udzielanie odpowiedzi większość, a nie tylko wybranych uczniów. Po zadaniu pytania należy pozwolić na dłuższą chwilę zastanowienia i dopiero wówczas sprawdzić odpowiedzi.
Przed podjęciem dyskusji warto poprosić uczniów o zanotowanie skojarzeń związanych z tematem. W ten sposób angażujemy większość zespołu i dajemy czas na pogłębioną analizę.
Jeśli lekcja ma być urozmaicona i angażować klasę, można w tym celu wykorzystać: metody aktywizujące, gry edukacyjne, wprowadzić burzę mózgów. Integracja nauki i zabawy jest tym, co uczniowie lubią najbardziej.
Klasowe rytuały
Lemov uważa, że nie mniej ważne w osiąganiu celów dydaktycznych są: zarządzanie zachowaniem uczniów i budowanie kultury klasy. Warto jasno określić, jakiego zachowania od uczniów oczekujemy, możemy tu też wprowadzić elementy zabaw i gier, np. na umówiony znak otwieramy podręczniki. Zachowania sprzyjające uczeniu się nauczyciel może nazwać skrótem, na przykład SU – słuchaj i udzielaj odpowiedzi, może też wykorzystać wymyślony przez siebie akronim do korygowania niepożądanych zachowań. Warto jednak pamiętać, że wybór klasowych rytuałów musi być dopasowany do charakteru i dynamiki grupy.
Opisane wyżej techniki są tylko częścią większej całości. Książka Lemova zawiera opis aż 63 różnych strategii i z pewnością każdy znajdzie tam coś dla siebie.
 |
Marcin Nowak |
