Zagadki DETEKTYWistyczne

Rozwiązywanie zagadek, zawiłych problemów, stawianie hipotez to droga do aktywnego eksplorowania świata. Warto wprowadzać na nią dzieci od najmłodszych lat. Pomogą w tym Detektywistyczne zagadki. Nauka.

Książka autorstwa Viktora Escandella i Any Gallo, wydawnictwa Debit zawiera 25 zagadek, które dotyczą takich dyscyplin nauki jak: fizyka, geografia, optyka, zoologia, chemia, geologia, astronomia, meteorologia, biologia i śledztwo naukowe. Każda zagadka jest odrębną opowieścią, ma innego bohatera, dotyczy jednej lub dwóch różnych dyscyplin i stawia inne pytanie do rozwiązania. Jest ono zamieszczone na ruchomej zakładce, pod którą znajduje się odpowiedź. Warto jednak nie odkrywać jej od razu, lecz podjąć próbę samodzielnego rozwiązania pytania problemowego, szczególnie, że w każdej zagadce ukryte są poszlaki, które naprowadzają czytelnika na prawidłową hipotezę.

Walory edukacyjne Wielkim atutem książki jest zamieszczenie naukowych słów kluczowych do każdej zagadki (np. prawo Archimedesa, temperatura ciała, elektryczność statyczna), nieco obszerniejszego wyjaśnienia danego zjawiska (rozwiązania) oraz propozycji eksperymentów, które bezpiecznie można wykonać w domu czy w szkole. Co istotne, warstwa estetyczna książki pomaga w skoncentrowaniu się na zadaniu (w każdej zagadce dominuje jeden kolor, a ilustracje są przedstawione w minimalistycznym ujęciu). Zagadki zostały skategoryzowane według poziomu trudności (łatwy, średni i trudny), dzięki czemu można stopniowo podejmować coraz bardziej skomplikowane analizy. W księgarniach pozycję ulokowano na półkach dla dzieci w wieku 9-12 lat. Moim zdaniem, książkę tę możemy wykorzystać zarówno w pracy z nieco młodszymi dziećmi, jak i starszymi. Doskonale sprawdzi się w pracy indywidualnej z dzieckiem, jak i na zajęciach z grupą. Młody odbiorca może ją czytać samodzielnie lub wspólnie poznawać z dorosłym. Jest dobrym narzędziem, by uczyć pracy w małych zespołach badawczych (każdy zespół rozwiązuje inne zagadnienie). Może też stanowić bardzo atrakcyjny element warsztatów naukowych dla najmłodszych czy też zajęć przedmiotowych w szkole (lekcje chemii, geografii, biologii, fizyki, itd.). Materiał zamieszczony w książce sprawdzi się zarówno jako wprowadzenie do omawianego tematu lub niekonwencjonalne podsumowanie zajęć.

Atrakcyjnoe pomysły

Do każdej zagadki przypisano odpowiednią liczbę punktów. Każda podpowiedź dorosłego to o 5 punktów mniej. Korzystając z tego rozwiązania, można np. zorganizować międzygrupowe rozgrywki. Warto też zaprosić uczniów do tworzenia własnych zagadek z wykorzystaniem wiedzy zdobytej podczas np. ostatnich trzech lekcji fizyki, to sposób, który z powodzeniem zastąpi klasyczną kartkówkę. 

Detektywistyczne zagadki stwarzają możliwość aktywnego eksplorowania świata nauki. Prezentując tę książkę swoim dzieciom/uczniom, dorosły zaprasza je do ćwiczenia logicznego myślenia, konstruowania hipotez na podstawie przedstawionych faktów, poszukiwania przyczyn różnych zjawisk. Sprawia, że będą chcieli zadawać (jeszcze) więcej pytań o otaczający świat. Nauczą się stawiać bardziej złożone pytania i szukać rozwiązań, aby w przyszłości podjąć próbę odpowiedzi na pytania, które w świecie nauki czekają na wyjaśnienie lub których jeszcze nikt nie zadał.

Detektywistyczne zagadki zapraszają do fascynującej podróży intelektualnej, zabierzcie w nią swoich uczniów.

Magdalena Gajtkowska nauczycielka w Zespole Szkół Zakonu Pijarów im. św. Józefa Kalasancjusza w Poznaniu; współzałożycielka profilu edukacyjnego o nazwie eduGuzik (www.eduguzik.pl)