Międzykulturowe spotkania online
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Karola Marcinkowskiego w Murowanej Goślinie dzięki narzędziom IT i aplikacjom internetowym przy wsparciu Ambasady USA realizowała polsko-amerykański projekt Multiculturalism with the Click of a Mouse.
W edukacji międzykulturowej chodzi o otwarcie się na inność kulturową, wzajemną współpracę, wspieranie się, uczenie się od siebie i o sobie oraz szukanie porozumienia. Jak zauważa Jerzy Nikitorowicz: „wielokulturowość jest faktem, a międzykulturowość zadaniem i wyzwaniem edukacyjnym”[i]. O skuteczności międzykulturowości przekonują nas m.in.: Wojciech Kalaga, Andrzej Sadkowski czy Anna Szyfer, socjologowie i etnolodzy, którzy wskazują, że owocem uznania dla własnej kultury staje się afirmacja kultur „innych”. Proces ten nie jest jednak spontaniczny, ale strategiczny i zależy w równej mierze od inicjatywy poszczególnych państw (np. obowiązkowa edukacja międzykulturowa), obywateli i obywatelek oraz reprezentujących ich instytucji kultury, szkół i organizacji pozarządowych.
Ogrody Jordanowskie miejscem alternatywnej nauki
Edukacja ekologiczna jest ważnym elementem kształcenia od najmłodszych lat, rozwijającym kompetencje w obszarach: wiedzy o środowisku oraz proekologicznych motywacji do zmiany postaw i codziennych zachowań.
Warto podkreślić, że rozwijanie świadomej potrzeby dbania o otaczającą nas przyrodę zostało wpisane na listę priorytetów polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2021/2022.
Ogród Jordanowski nr 2 jako placówka oświatowa od dawna realizuje edukację proekologiczną ze świadomością, że wymaga ona systematyczności. Dzielimy się zatem doświadczeniem z intencją inspirowania do efektywnych działań.
Wstępniak
Szanowni Państwo
Za nami już ponad miesiąc nauki w nowym roku szkolnym. Próbujemy otrząsnąć się z doświadczeń pandemicznych, pozostając w napięciu, co przyniesie jesień. Szkoła jest jednak taką instytucją, która nie może poprzestawać na rozpamiętywaniu czasu minionego. Przede wszystkim musimy budować trwałe punkty odniesienia dla młodego pokolenia, które aż nadto silnie doświadcza niestabilnej sytuacji zewnętrznej – zarówno w wymiarze codziennym, jak i globalnym, klimatycznym.
Edukacyjne mity i kanciaste globusy
Początek roku szkolnego to dobra okazja do przyjrzenia się dwóm mitom na temat edukacji, które powszechnie krążą w opiniach metodyków, dyrektorów szkół, nauczycieli, a nawet naukowców.
Nauczyć dużo, w nieśpiesznym tempie, jednak dokładnie, w sposób ciekawy, angażujący, praktyczny, w przyjaznej atmosferze, z uwzględnieniem indywidualnych strategii uczenia się uczniów. Oto jaka powinna być lekcja.
Zaspokojenia wielu potrzeb różnicowanych grup odbiorców o zindywidualizowanych interesach poszukuje się w coraz doskonalszych metodach kształcenia i środkach dydaktycznych, w myśl zasady, że edukacja jest rozwojem od wewnątrz i powstaje na skutek narzędzi zewnętrznych[1].
Myślenie krytyczne w edukacji przyrodniczej
Codziennie narażeni jesteśmy na nieustanny przepływ informacji. Bardzo ważne staje się odróżnianie faktów od opinii, prawdy od manipulacji. Skutecznym narzędziem jest myślenie krytyczne, traktowane jako główny cel edukacyjny.
Istnieje kilka modeli myślenia krytycznego. Jeden z nich – pedagogiczny kładzie nacisk zarówno na przekazanie podstawowych umiejętności intelektualnych (np. interpretacja czy analiza), jak i kształcenie w uczniu postaw, takich jak uczciwość, otwartość czy odwaga intelektualna. Myślenia krytycznego można się nauczyć i rozwijać je w różny sposób – przede wszystkim poprzez zadawanie pytań. W ostatnich latach stworzono wiele narzędzi myślowych, np. narzędzia teorii ograniczeń TOC (chmurka, gałąź, drzewko ambitnego celu) czy „schematy myślenia krytycznego”, stworzone na Uniwersytecie Harvarda.
Daj się dziecku pobrudzić!
Integracja sensoryczna zakłada wielokierunkowy rozwój dziecka poprzez aktywizację jego zmysłów w poznawaniu świata oraz samego siebie. Otwiera na nowe smaki, wrażenia dotykowe i węchowe. A ile przy tym wspaniałej zabawy!
Według twórczyni teorii integracji sensorycznej, J. Ayers – psychologa klinicznego Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, to „proces, dzięki któremu nasz mózg, otrzymując informacje ze wszystkich zmysłów, dokonuje ich rozpoznania, segregowania i interpretacji oraz integruje je ze sobą i z wcześniejszymi doświadczeniami.” (www.integracjasensoryczna.pl).
Smartfon na wychowaniu fizycznym
Każde narzędzie może być użyte zarówno do celów szlachetnych, jak i zgubnych. Telefon komórkowy ze swoimi rozlicznymi możliwościami intencjonalnie wykorzystany, posłużyć może nawet do aktywizacji sportowej.
Młode pokolenie odnajduje się doskonale w cyberprzestrzeni, która jest dla nich naturalnym środowiskiem. Intuicyjnie napisane oprogramowanie czy prosty interfejs sprawiają, że użytkownikami multimediów stają się coraz młodsze dzieci. Pedagodzy i psycholodzy zwracają uwagę, że rodzi to poważne zagrożenia rozwojowe (m.in. bierność poznawczą, upośledzenie pamięci, fałszywy obraz świata) i społeczne (m.in. problemy w komunikacji interpersonalnej). Czas pandemii zupełnie zweryfikował nasz stosunek do zdobyczy technologicznych, każąc dobrze ważyć zyski i straty.
Moje doświadczenia wiążą się z wykorzystaniem w czasie jeszcze przed pandemią smartfona na lekcji wychowania fizycznego w szkole ponadpodstawowej. Pomysł okazał się świetnym rozwiązaniem, więc postanowiłam na stałe włączyć go do programu nauczania.
Przeciwdziałanie szkolnej fobii
W trudnej sytuacji znaleźli się uczniowie, którzy po okresie nauki zdalnej wrócili do sal szkolnych. Psycholodzy mówią o narastających trudnościach emocjonalnych. Jak budować odporność podopiecznych?
Od ponad roku wszyscy znaleźliśmy się w trudnej psychicznie sytuacji. Przez ostatnie miesiące musieliśmy zmienić nasz sposób funkcjonowania nie tylko w pracy, ale również w domu. W szczególnie trudnej sytuacji zostały postawione dzieci oraz młodzież, kiedy po okresie nauki zdalnej trzeba było wrócić do sal szkolnych. Psycholodzy alarmują, iż wzrasta liczba dzieci z trudnościami emocjonalnymi, takimi jak: obniżenie nastroju czy zaburzenia lękowe, w tym coraz częstsza fobia szkolna. W czasie pandemii pojawiły się bowiem dodatkowe obciążenia psychiczne, które u osób wysoko wrażliwych przyczyniają się do wystąpienia napadów paniki, nerwic lękowych czy nadmiernej czujności na symptomy chorobowe (swoje i najbliższych). Ze względu na ograniczoną zdolność do budowania rezyliencji u dzieci i młodzieży, zaobserwować można nieadaptacyjne formy radzenia sobie z sytuacjami trudnymi wśród uczniów. Należą do nich nagłe zmiany w zachowaniu (na przykład nadmierna aktywność przeplatająca się z apatią) czy zachowania autoagresywne (przybierające różne formy samookaleczania się).
Szacunek na start!
Metoda wychowawcza oparta na empatii, współpracy, wspólnym rozwiązywaniu problemów oraz obopólnym szacunku przynosi znacznie większe efekty niż sztywne, straszące karami regulaminy.
Początek roku szkolnego, zwłaszcza dla nauczyciela obejmującego wychowawstwo w klasie pierwszej, to czas wzmożonej pracy. Wychowawca wprowadza uczniów w nowe miejsce, środowisko, zapoznaje z normami i regułami. W pierwszych dniach wraz z uczniami tworzy regulamin czy kontrakt klasowy.
Rozmowa doradcza
Dynamika rozwoju życia społecznego i gospodarczego i zwiększające się wymagania na rynku pracy sprawiają, że wybór kierunku kształcenia, a w przyszłości miejsca pracy, stają się coraz większym problemem.
W warunkach edukacji szkolnej eksperckie wsparcie dają uczniowi doradcy zawodowi.
Ich zadanie polega na towarzyszeniu uczniowi w przełomowych momentach życiowych, takich jak np. zmiana szkoły czy wybór zawodu. Rozmowa doradcza nie jest jednorazowym aktem udzielenia pomocy, ale długotrwałym procesem, w czasie którego doradca proponuje uczniowi pracę nad sobą i otoczeniem.
Superliga – to jest to!
Każda idea ma swoją historię. Ligi przedmiotowe wzięły się z połączenia zabawy edukacyjnej z atmosferą sportowej rywalizacji. Uczestnicy doświadczają wspólnoty grupowej, ale mogą też ujawnić indywidualne talenty.
Kilka prawd szkolnych, a nawet oświatowych każdy z nas prędzej czy późnej odkrywa sam. Prawda pierwsza, banalna brzmi: piątka piątce może nie być równa. Zależy od nauczyciela, od szkoły, od poziomu wymagań.
Myśl projektem!
Publikacja składa się z dwóch części. Pierwsza – teoretyczna przedstawia pojęcie zmiany i etapy pracy metodą design thinking. Druga ma charakter praktyczny – zawiera opis narzędzi i przykłady ich konkretnych zastosowań.
Zajrzałam do swoich notatek, aby upewnić się, czy nie ma pomyłki. Tak, 20 lat temu intensywnie promowaliśmy w Ośrodku metodę projektu, inicjowaliśmy projekty regionalne, uczestniczyliśmy w kilku przedsięwzięciach międzynarodowych, publikowaliśmy artykuły i pokazywaliśmy podczas szkoleń, jak ważne jest szukanie niekonwencjonalnych rozwiązań, poczucie sprawstwa, praca w zespole i nastawienie na końcowy produkt.
