Kiedy ocenianie wspomaga uczenie się?
Skuteczność nauczania staje się wyzwaniem, przed jakim staje dziś nauczyciel. Wsparciem może być ocenianie kształtujące. Wymaga ono przemodelowania sposobu prowadzenia lekcji oraz stałej interakcji z uczniami.
Fizyka uznawana jest za przedmiot trudny. Na realizację jego wymagań programowych przeznaczono niewielką liczbę godzin, co utrudnia utrwalanie wiadomości. Z pomocą przychodzi ocenianie kształtujące. Według tej koncepcji nauczyciel, realizując obowiązek oceniania bieżącego, uświadamia uczniowi stopień opanowania wiedzy, ale również udziela mu wskazówek do dalszej pracy i motywuje do robienia postępów. Monitorowanie pracy pozwala nauczycielowi dokładnie określić osiągnięcia uczniów.
Od diagnozy do terapii
Ośmioletni Franek pozornie nie różni się od swoich rówieśników, ale gdy otrzyma zbyt dużo bodźców, może dostać napadu szału. Krzywdząca opinia spada wtedy na dziecko i rodziców. Nikt nie domyśla się, że Franek ma autyzm.
Na temat zaburzeń ze spektrum autyzmu napisano wiele książek i artykułów, wciąż powstają nowe koncepcje dotyczące ich etiologii, metod nauczania i usprawniania. Przez wiele lat stawiano nieprawidłowe rozpoznania: „upośledzenie umysłowe”, „niegrzeczne, uparte dziecko z ogromnymi problemami w wychowaniu”, „schizofrenia dziecięca”. W latach 50. XX wieku psycholog Bettelheim twierdził, że przyczyną autyzmu jest brak miłości ze strony matki. Na Światowym Kongresie na Temat Autyzmu w 2002 r. padło stwierdzenie, że „badania naukowe na temat autyzmu mogą doprowadzić do wczesnego wykrywania i zapobiegania”. Violet Mass uważa, że jest to zbyt piękne, by mogło być prawdą. Powstała też teoria, że „być może mózg rośnie zbyt szybko i staje się zbyt duży w ciągu pierwszych 12 miesięcy życia”. Inni naukowcy podejrzewają, że autyzm jest wynikiem zaburzeń biochemicznych w mózgu, a to z kolei ma wpływ na mowę i kontakty społeczne.
Jak przetrwać kryzys?
Rozwód jest doświadczeniem, przez które małżeństwo przechodzi, zmagając się z kryzysem relacji. Pomoc niesiona dziecku w odnalezieniu się w sytuacji niezrozumiałej dla niego, to odpowiedzialne zadanie dorosłych.
Rozstanie zwykle bywa trudne i złożone, a w percepcji każdego uczestnika tej sytuacji inaczej widziane i rozumiane. Gdy zapada decyzja o rozwodzie, należy pamiętać, że jego konsekwencje będą w dużej mierze zależały od tego, w jaki sposób rodzina przejdzie przez to wydarzenie.
Autorka książki Przetrwać burzę. Jak pomóc dziecku, gdy jego rodzina przechodzi kryzys? pomaga odnaleźć się w tej sytuacji. Elżbieta Zubrzycka jest absolwentką biologii i psychologii, doktorem nauk humanistycznych. Doświadczenie zawodowe zdobywała, pracując terapeutycznie z rodzinami i dziećmi w poradni nerwic oraz w Instytucie Psychologii na Uniwersytecie Gdańskim. Jest również założycielką Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego.
Wstępniak
Szanowni Państwo
Kim jesteśmy dzisiaj po prawie dwóch latach zmagań z wirusem, a przede wszystkim dwóch latach starań o jak najlepszą edukację w obecnych warunkach? Czego nauczyliśmy się o swoich umiejętnościach, odporności, osobistym wpływie na kształtowanie postaw i zachowań naszych uczniów?
Cudzoziemiec w greckiej szkole
Migranci uczą się języka greckiego w zwykłych szkołach lub szkołach wielokulturowych. Te drugie są rozsiane po całej Grecji i kształcą na trzech poziomach edukacji: podstawowym, gimnazjalnym i licealnym.
W szkołach wielokulturowych uczniowie z doświadczeniem migracyjnym mają specjalny dwuletni program kształcenia (ang. reception class). Dzieci objęte tym tokiem kształcenia w pierwszym roku uczą się 15 godzin języka greckiego w grupach dla cudzoziemców, pozostałe lekcje (język angielski, język niemiecki, matematyka, informatyka, wychowanie fizyczne, ekonomia domowa) mają z uczniami pochodzenia greckiego. W drugim roku nauki jest mniej godzin języka greckiego (7-8 tygodniowo), ale dzieci z doświadczeniem migracji mają za to więcej lekcji w regularnych klasach, tj. z uczniami greckimi.
Głosy kobiet w trudnym wieku XX
Historia kobiet i historia o kobietach jest przedmiotem interdyscyplinarnych badań. Szczególnie interesująca staje się, gdy przyjmiemy perspektywę losu indywidualnych postaci.
Wstępna analiza dokonań badaczek i badaczy różnych dyscyplin naukowych w kontekście polskiej historiografii kobiet wskazuje na wciąż niezagospodarowane pola eksploracji. W odpowiedzi na te deficyty postanowiłem zbadać biografie kilku Wielkopolanek pochodzenia żydowskiego, uwzględniając ich tożsamość etniczną i religijną oraz zmieniające się w czasie ich pozycje w życiu społeczności lokalnych. Wybrane życiorysy dotyczą osób zasymilowanych, którym częściej bliżej było do tożsamości niemieckiej niż polskiej.
Krytyczna analiza informacji kompetencją XXI wieku
Przygotowanie młodych ludzi do funkcjonowania w społeczeństwie informacyjnym jest bardzo ważnym wyzwaniem dla edukacji. Wzmacnianie kompetencji weryfikowania ogólnie dostępnych źródeł staje się pilnym zadaniem.
Obecnie ponad 85% gospodarstw domowych w Polsce ma dostęp do wirtualnego okna na świat. Konsekwencją łatwego pozyskiwania informacji w sieci jest to, że wyszukiwarki internetowe są pierwszym miejscem (często jedynym), w którym szukamy odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Wolny dostęp do tysięcy artykułów, podkastów, infografik powoduje, że to na użytkowniku/użytkowniczce internetu spoczywa zadanie krytycznego odbioru audiowizualnych przekazów. Ocena rzetelności źródła wymaga jednak kompetencji i wysiłku, zważywszy na masę zalewających nas komunikatów. Co minutę pojawia się ponad 5 tysięcy twittów i około 140 zdjęć na Instagramie.
Słowo ma znaczenie
Pomysł na cykliczną inicjatywę zrodził się z szacunku do słowa i potrzeby uwrażliwiania na jego moc, która może służyć pięknu lub być przejawem przemocy. Festiwal Dobrego Słowa ma ogromne znaczenie edukacyjne.
Druga edycja Festiwalu Dobrego Słowa pod honorowym patronatem Dziekana Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu miała miejsce w październiku 2021. Inicjatorką wydarzenia i zarazem dyrektorką festiwalu jest Natalia Chromińska – prezeska poznańskiej fundacji DOBROstan. Zainspirowana przypadającym na 13 października Dniem Dobrego Słowa postanowiła stworzyć cykliczną imprezę – zrodzoną – jak sama stwierdza: „z miłości do słowa, z miłości do literatury, do naszego ojczystego języka”[1]. I nic dziwnego, że festiwal, mający na celu uwrażliwiać na język i jego społeczną rolę, dąży do wypracowania formuły ciekawej także dla szukających inspiracji nauczycieli.
Sięgaj po legalne źródła informacji i kultury
Internet jest prawdziwą kopalnią pomysłów dla nauczycieli, którzy nie chcą w swojej pracy opierać się wyłącznie na podręcznikach czy przewodnikach metodycznych.
W niniejszym artykule wskażę i opiszę kilka miejsc, które z pewnością pomogą w przygotowaniu ciekawych zajęć dla różnych grup wiekowych. Ważne, że opisywane źródła zawierają materiały darmowe oraz informacje o prawach autorskich.
Brajl w Akademii Pana Kleksa
Lektury szkolne odpowiednio zaaranżowane mogą stać się punktem wyjścia do poruszania ważnych problemów społecznych. Częścią większego projektu była lekcja poświęcona Akademii pana Kleksa, która uruchomiła rozmowy o codziennym funkcjonowaniu osób niewidomych.
Zaprojektowaną przeze mnie lekcję Przędzenie liter, zgodnie z przedmiotem nauczanym przez pana Kleksa w Akademii, przeprowadziłam z uczniami klasy czwartej. Lekturę omawialiśmy przez kilka zajęć, zaczynając od uporządkowania informacji na temat świata przedstawionego. Celem lekcji było przede wszystkim uwrażliwienie uczniów na osoby z niepełnosprawnością wzroku, ale także rozwinięcie myślenia twórczego oraz doskonalenie umiejętności pracy z fragmentem tekstu literackiego.
Jak motywować i angażować uczniów?
Amerykański dydaktyk Doug Lemov w książce Teach Like a Champion przedstawia pomysły, które mogą być przydatne w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, jak skutecznie angażować uczniów do pracy.
Żyjemy w dynamicznie zmieniającym się świecie, a młodzież szybko dostosowuje się do zachodzących zmian. Przemianie ulegają też potrzeby edukacyjne uczniów. Nauczyciele mają tego świadomość, dlatego poszukują nowych rozwiązań i wskazówek. Ciekawe inspiracje dydaktyczne można znaleźć w książce Teach Like a Champion, której autor przedstawia szereg technik, którym nauczyciele powinni przyjrzeć się z bliska.
Depresja: rozpoznać, zrozumieć, pomóc
Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją obchodzimy 23 lutego. To dobry moment, żeby przyjrzeć się temu zagadnieniu z perspektywy szkoły, zadać kolejny raz pytanie o kondycję psychiczną dzieci i młodzieży.
O depresji wśród dzieci i młodzieży mówi się wiele, zwłaszcza w kontekście ostatnich dwóch lat pandemii i nauczania zdalnego, podczas których nasilił się już istniejący problem. Z danych Kampanii Forum Przeciw Depresji wynika, że nawet do 20% dzieci i młodzieży do 18. roku życia może doświadczać różnego rodzaju zaburzeń psychicznych, w tym depresyjnych. Najnowsze raporty UNICEF-u oraz Rzecznika Praw Dziecka w Polsce potwierdzają dużą skalę zjawiska – dzieci i młodzież mierzą się z: samotnością, lękiem, silnym stresem, obniżonym nastrojem, niskim poczuciem własnej wartości, uzależnieniami. Pandemia uwypukliła niektóre czynniki zagrażające zdrowiu psychicznemu, takie jak: izolacja, napięcia w środowisku rodzinnym, utrata dochodów czy niepewność sytuacji finansowej.
